سیمای اجتماعی زن در رمانهای اسلامی علی احمد باکثیر

ادبیات در دو شاخه نظم و نثر از دیرباز روایت¬گر وقایع و حوادث جامعه به ویژه تصویرگر سیمای زن در فراز و نشیب های زندگی شخصی و اجتماعی بوده است. زنانی که سراسر زندگی شان توأم با فراز و فرودهای گسترده¬ای است؛ گویا اوضاع نابسامان جامعه زندگی آنان را دچار بحرانی سخت می¬گرداند؛ امّا همچنان با حفظ نجابت و ملیّت خویش در صدد یادگیری اصول دینی و آموزش نظامیاند. آنان در این راه به مقابله با شی وارگی و استثمار و عدم رعایت عدالت در قضیه تعدد زوجات اند و هم پای شوهران شان به مبارزه با استعمار و حکومتی ستمگر می پردازند. این زنان در برابر مصائب زندگی واقع نگر هستند و یک لحظه از تلاش باز نمی ایستند و بی درنگ چشم به راه شریک زندگی شانند. زنانی که همسرانی دلسوز برای شوهر و مادرانی فداکار برای فرزندانشان اند. در این میان، ادبیات اسلامی در روایت و تصویرِ مقاومت های زنان، نقشی پررنگ و موثر داشته است. لذا اهتمام به ادبیات با نگاهی اسلامی، از مهم ترین رویکردهای فکری نویسندگان معاصر می باشد؛ آنانی که از نزدیک در جریان جنگ حضور داشته اند و به عینه مظلومیت ملّت خویش به ویژه زنان را دیده اند. علی احمد باکثیر رمان نویس معاصر و متعهّد عربی، از جمله نویسندگانی است که در آثار خود با الهام از حوادث تاریخی، به خوبی از زن و تجلّی حضور و حماسه آفرینی هایش در عرصه های مختلف زندگی در طول تاریخ سخن رانده است. وی مدافع حقوق زن مطابق با فرهنگ بومی اش و بدون توجه به الگوهای غربی می باشد. او به دنبال دفاع از پاکدامنی زنانی است که طعمه ی شهوات ثروتمندان می شوند؛ زنانی که در پی مطالبه ی حقوق حقه ی خویش بر طبق فرهنگ بومی- اسلامی هستند. وی سیمای بانوی مسلمان را چنان برجسته طنین انداز نموده تا از پایداری زنان در دورانی تجلیل نماید که چشم استعمارگران به کشورش خیره مانده بود و این زنان بودند که با نگاهی واقع بینانه شرایط جنگ را پذیرفتند و دوشادوش مردان به عرصهی پایداری قدم نهادند. در این جستار برآنیم با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر 4 رمان [ سلّامه القس، واإسلاماه، الثائرالأحمر، سیره شجاع ]تصویرگر یکی از مظاهر اجتماعی جامعه؛ یعنی مسأله ی زنان و به ویژه مجاهدت و مبارزات آنان در شرایط سخت و جنگی جامعه باشیم تا گرایش نویسنده به سبک واقع گرایی، در طرح مهم ترین مضامین اجتماعی، به ویژه اهتمام به مسأله زن را تبیین کنیم. نتایج حاصله، حاکی از مجاهدت این زنان، در مقابل مشکلات شخصی و اجتماعی، رویارویی با فراز و نشیب های جنگ و مشارکت فعّالِ آنان در استعمارستیزی و مقابله ثروتمندان و طبقه ی بورژوا است که در این وادی مخالفت¬شان با هرگونه بی دینی و فحشا نیز جلوه ای خاص می یابد.